Zahid Əliyev
Zahid Səməd oğlu Əliyev – (10.03.1935, Şəmkir, Zəyəm - 22.07.2022, Bakı, Ata yurdu: Qərbi Azərbaycan, İrəvan) - 1957-ci ildə "Neft yataqlarının işlənilməsi və istismarı" ixtisası üzrə AzSi-nun neft-mədən fakültəsini fərqlənmə ilə bitirərək, Azərbaycanın EA sisteminə göndərilmişdir ki, burada 1959-cu ilə qədər kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1959–1964-cü illərdə — ÜETQİ-da aspirant olmuşdur. 1964-cü ildə "Lay təzyiqini saxlamadan qaz-kondensat yataqlarının işlənilməsinin bəzi məsələləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1961–1979-cu illərdə ÜETİQİ-da böyük elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1965–1973-cü illərdə Çiren və Novo-Oryaxovo (Bolqarıstan) yataqları layihələrinin baş mühəndisi və Zalsvedel-Pakenzen (Almaniya) qaz yatağının işlənilməsi üzrə baş məsləhətçi işləmişdir. 1979-cu ildən akad. İ. M. Qubkin adına MNK və QSİ-da (Moskva ş.) pedaqoji fəaliyyətə başlamışdır. 1984-cü ildə "Qaz və qaz-kondensat quyularının istismarı zamanı ilkin məlumatların əldə edilməsinin qazohidrodinamiki üsullarının işlənilməsi və tətbiqi və texnoloji rejimin əsaslandırılması" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. Əliyev Z. S. 1987-ci ildən indiyə qədər akad. İ. M. Qubkin adına Rusiya Dövlət neft və qaz universitetinin professoru vəzifəsində işləyib.
Əliyev Z.S. neft və qaz yataqlarının işlənilməsi sahəsində tanınmış alimdir. Elmi tədqiqatların sahəsinə faza keçidləri şəraitində məsaməli mühitdə qaz-kondensat qarışıqlarının süzülməsinin təcrübi tədqiqatları, stasionar və qeyri-stasionar süzülmə rejimlərində qaz və qaz-kondensat lay və quyularının tədqiqi texnologiyasının və üsullarının yaradılması, qaz və qaz-kondensat quyularının istismarının texnoloji rejimlərinin əsaslandırılması üzrə elmi əsasların və texnologiyaların işlənilməsi, üfüqi qaz quyularının tədqiqi və istismarının nəzəri əsasları və texnologiyalarının işlənilməsi, qaz və qaz-kondensat yataqlarının şaquli və horizontal quyular sistemi ilə işlənilməsinin əsas göstəricilərinin proqnozlaşdırılması üzrə elmi əsasların, texnologiyaların, alqoritmlərin və hesabat proqramlarının yaradılması aiddir.
Medal və lauraetları : Almaniya Demokratik Respublikası "Vətənə xidmətə görə" ordeni (1972), Almaniya Demokratik Respublikası "Əməkdə fərqlənməyə görə" medalı (1973), SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin gümüş medalı (1981), “Qaz təsərrüfatının əlaçısı” (1982) və “Yanacaq-energetika kompleksinin əməkdar işçisi” (2005) döş nişanları, Rusiya Federasiyasının fəxri qızıl medalı və qızıl medalı (2007, ABŞ), Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının Vernadski medalı (2005), Beynəlxalq Sülh Mükafatı (2005, ABŞ), “Beynəlxalq Sülh Səfiri” ordeni (2006, ABŞ), I.M. mükafatı laureatı Qubkina (2008).
Zahid Əliyev 2004, 2005, 2006, 2007 və 2008-ci illərdə "İlin adamı" kimi tanınıb. (ABŞ).
O, 2005-ci ildə İlin Peşəkarı (İngiltərə), “Dünyanın 100 görkəmli insanından biri” (2004, İngiltərə) və “XX əsrin 2000 görkəmli adamından biri” (2005, İngiltərə) kimi tanınıb.
2005-ci ildə o, "Yaşayan əfsanə" (Kembridge, İngiltərə) adına layiq görülüb.
Z.Əliyev 200-dən artıq elmi məqalənin, 13 monoqrafiyanın, 13 elmi-tədris-metodik məzmunlu broşüranın müəllifidir.
